Ondersteun ondernemers in logistiek
Klanten kunnen vanaf 10 februari telefonisch of online producten bestellen bij niet-essentiële winkels om die daarna af te halen. Het zogenaamde click & collect. Niet alle winkeliers zijn hier enthousiast over. En dat snap ik wel. Dit gaat voorbij aan de essentie van wat een winkel in de basis is: een plek om te kijken, te oriënteren en om daarna te kopen. En dat kan nog steeds niet. Hiermee helpt de overheid winkeliers dus niet echt. Ik denk dat het beter is dat overheden investeren in een goede lokale logistiek. Waarom? Dat leg ik hieronder uit.
De twee functies van de winkel
In feite heeft de winkel twee essentiële functies. Eén, er worden producten verkocht en twee, die producten worden gedistribueerd. Of nog basaler: de klant koopt producten en neemt deze mee naar huis. Die tweede functie, de logistieke distributie kant van de winkel, kunnen gemeenten heel goed ondersteunen met het opzetten van een goed en efficiënt netwerk van fijne distributie. Zeker waar het gaat om een lokaal netwerk.
Tijdens deze lockdown zie je nu heel veel ondernemers overgaan op thuisbezorgen van bestellingen. De winkel is immers gesloten maar klanten kunnen wel online bestellen. En hier zie je veel inefficiëntie. Elke ondernemer maakt weer gebruik van een andere koeriers, ze moeten veel regelen, pakketjes worden apart bezorgd, enzoverder. Sommige ondernemers brengen zelfs zelf de bestellingen rond. Dit is natuurlijk uiterst sympathiek. Wie wil er nu geen pakketje van de baas zelf ontvangen. Maar toch is dit allemaal wel armoe, uit nood geboren en inefficiënt.
De meerwaarde van centrale logistiek
Het opzetten van een centraal lokaal logistiek netwerk kan hier veel meerwaarde geven. Ondernemers zijn veel minder tijd kwijt en waarschijnlijk kan het veel goedkoper. Als alle ondernemers van één logistieke dienstverlener gebruik maken kan dit veel efficiënter worden ingeregeld. Je kan bij wijze van spreken in een keer langs tien winkels om vervolgens honderd pakketjes te bezorgen. Tel uit je winst. Dit opzetten vereist
samenwerking. Hier kan de gemeente een rol spelen door het initiatief te nemen en een voorinvestering doen. Als je als gemeente wilt helpen doe het dan op dit vlak.
De rol van gemeenten in lokale logistiek
Sterker, het faciliteren van logistiek en distributie is in feite nu al een taak voor overheden. Het is de overheid die de infrastructuur van wegen, straten, fietspaden en parkeergarages aanlegt en onderhoudt. In het verlengde hiervan is het niet gek als die overheid ook investeert in een distributienetwerk. Dit is ook een vorm van logistiek een soort nutsvoorziening. Het neveneffect van deze investering is minder verkeersbewegingen en minder parkeerdruk. Enerzijds door het bundelen van de bezorging en anderzijds doordat de klant minder hoeft te reizen. Op langere termijn zou je zelfs kunnen denken aan verschuiven van investeringen in de harde infrastructuur naar de softe logistieke infrastructuur.
Click & collect weinig meerwaarde
In de eerste functie van de winkel, de verkoopfunctie, ligt naar mijn idee geen rol voor de overheid. Dit is de commerciële kant van de winkel en het speelveld van de ondernemer. De ondernemer verkoopt producten door deze aan te prijzen, door klanten te laten kijken, te laten voelen, proeven en hen te adviseren of zelfs te inspireren en door service te verlenen. De winkel is het middel of de ruimte waar de ondernemer direct contact heeft met de klant en hem aanzet tot kopen. Hier moet je als overheid niet in mengen.
Maar deze verkoopfunctie zorgt er ook voor dat de click & collect mogelijkheid die nu wordt geboden niet werkt. Click & collect is het model dat de klant telefonisch of via internet bestelt en vervolgens het product in de winkel afhaalt. De klanten mag nu alleen niet in de winkel komen. En hier gaat het mank. De winkel is er namelijk op gericht dat de klant juist wel in de winkel komt. Daar vindt de verkoop plaats. Als de winkel gesloten is werkt dit principe niet en valt de meerwaarde van de winkel weg.
Gemeente pak je verantwoordelijkheid
Click & collect is daarmee voor veel winkels geen oplossing. Het opzetten van een efficiënte logistiek en distributie kan wel meerwaarde geven. Daarom zeg ik dat het beter is daarop te investeren en dat gemeenten hier een belangrijke rol in kunnen spelen. Hier is op korte termijn veel winst te behalen. Gemeente pak je verantwoordelijkheid en help je ondernemers.